Zou dat hogere freelance tarief er dan toch ooit komen?
Journalistiek. Het is een vak dat alleen in onafhankelijkheid gedijt en een fatsoenlijke beloning verdient. Ingewikkelder is het niet. In de praktijk vaak wel. In Nederland is met name de slechte beloning van freelancers een probleem. Langzaam maar zeker komt daar een kentering in, laat ik je in deze nieuwsbrief zien. Ook aandacht voor een uitspraak van de Raad voor de Journalistiek en in de rubriek Lessen voor de Pers komt Sieta van Keimpema aan het woord, voorvrouw van actievoerende boeren. Kortom, welkom bij de nieuwsbrief over jouw vak.
Het zal toch niet waar zijn? Hogere tarieven?
Iemand moet de eerste zijn die een trend signaleert. Ik denk dat positie van freelancers dit jaar echt verbetert. Op basis van resultaten uit het verleden kan de toekomst niet hetzelfde blijven. Volgens mij is de geest uit de fles. Een overzicht. Oordeel aub zelf of je ook van mening bent dat de kans groter is dan ooit dat de concurrentie op loonkosten in de journalistiek nu eindelijk eens wordt aangepakt. Zodat het bijvoorbeeld niet meer loont om journalisten te ontslaan en goedkoper terug te huren.
mei 2017. Journalisten overhandigen het witboek Journalistiek heeft een Prijs aan de uitgevers. Het is onderdeel van een campagne waarbij journalisten actie voeren voor het behoud van kwaliteitsjournalistiek en voor een fatsoenlijk inkomen voor alle journalisten.
januari 2019. Ruim 450 fotojournalisten protesteren tegen de slechte fototarieven. Ze leveren een dag lang geen foto's.
september 2019. Freelancers en mensen in vaste dienst bij de Volkskrant tekenen een petitie waarin om betere werkomstandigheden voor freelancers wordt gevraagd. De hoofdredactie laat weten in gesprek te gaan.
november 2019. Britt van Uem en Rogier Rogier winnen hun rechtszaak tegen DPG Media. De kantonrechter kent hen voor hun artikelen en foto's een 50 procent hoger tarief toe.
november 2019. In de nieuwe cao voor architectenbureaus is vastgelegd dat freelancers minimaal 150 procent van het cao-loon verdienen. Dat kan als voorbeeld dienen voor de journalistiek.
november 2019. Toezichthouder ACM maakt bekend dat Zelfstandigen zonder personeel (zzp’ers) in sommige gevallen gezamenlijk afspraken mogen maken over hun tarief. Dat kan bijvoorbeeld om op het bestaansminimum te komen. Maar ook zzp’ers die zij-aan-zij werken met werknemers in hun sector mogen tariefafspraken maken.
januari 2020: DPG Media verhoogt het basistarief voor journalistieke producties van 13 cent naar 14,5 cent per woord.
februari 2020. Zo'n 55 freelancers komen een dag niet werken bij NRC Handelsblad. Uit onvrede over hun onzekere positie en slechte tarieven. Ze waarderen het begrip dat de hoofdredactie voor hun positie heeft maar vinden dat het te lang duurt voordat er wat verbetert.
februari 2020. De NVJ bereidt een gezamenlijke rechtszaak tegen DPG Media voor om voor ruim 20 journalisten een beter tarief te regelen op basis van het vonnis in de zaak van Britt van Uem en Ruud Rogier.
februari 2020. De Tweede Kamer voert een debat over de toekomst van werk en neemt een aantal moties aan om flexwerk terug te dringen en beter te regelen.
maart 2020: De NVJ praat met 4 grote uitgevers over het tarief en de werkomstandigheden van freelancers. Dat is de uitkomst van het cao-overleg. Het lukte niet om aan de cao-tafel al afspraken te maken. Of de NVJ behaalt resultaat bij de 4 uitgevers of het onderwerp komt terug bij de komende cao-onderhandelingen.
Kortom: de journalisten in vaste dienst en freelancers komen eindelijk in actie. In andere sectoren worden collectieve afspraken voor freelancers gemaakt, in de journalistiek wordt dat nu ook geprobeerd, de toezichthouder staat dat toe en in de Tweede Kamer is er een meerderheid om flex vaster te maken. Ik zeg: the only way is up.
Begrijpen journalisten die rauwe stijl van het boerenprotest wel?
In de serie Lessen voor de Pers laten we mensen van buiten de journalistiek aan het woord over hun ervaringen met journalisten en media. Deze keer: Sieta van Keimpema, voorzitter van de Dutch Dairymen Board en bestuurslid van Farmers Defence Force. Van Keimpema zal niet ontkennen dat de boeren van laatstgenoemde club soms ruw in de omgang zijn. Maar in plaats van daar voortdurend op te focussen, kunnen journalisten zich ook afvragen wat daar de oorsprong van is, zegt ze in dit interview.
Frits van Exter: Hoe suggestief kunnen feiten zijn?
Frits van Exter denkt met je mee over journalistieke dilemma’s. Dit keer: Hoe suggestief kunnen feiten zijn? Dat naar aanleiding van een uitspraak van de Raad voor de Journalistiek over een uitzending van Zembla waarin vooral de manier waarop de feiten werden gepresenteerd Zembla wordt aangerekend.
Gelukkig hebben we de beelden nog..
Pieter Klein (RTL Nieuws) en Jan Kleinnijenhuis (Trouw) zijn Journalist van het Jaar 2019. Zij ontvingen de prijs in het Instituut voor Beeld en Geluid. Beiden spraken een dankwoord uit dat meer dan de moeite waard is om terug te kijken. En pak dan ook even het verhaal van Joop Bouma mee, de winnaar van vorig jaar. Hij roept voorlichters op een discussie over hun vak te starten: is liegen voor de baas verdedigbaar?
Kom op collega's: Wees eens solidair
Zo, dat is een heldere tekst van freelancer Dieuwertje Kuipers. Zij komt uit de wetenschap en is krap twee jaar freelancer . Wat valt haar op: het schrijnende gebrek aan solidariteit tussen journalisten. Of ze nu freelancer of in vaste dienst zijn. Het gevolg: uitgevers spelen iedereen tegen elkaar uit en kopen voor lage tarieven hun spullen in. Wanneer worden jullie nou eens wakker, vraagt Dieuwertje zich af. Zij hield haar betoog op de slotavond van het project De Pegel, waar ook het boek De Nieuwe Journalist werd gepresenteerd.