Waarom Elon Musk en Sam Altman vervangen zijn door een Bollywoodster
Het is weer zaterdag, tijd voor een AI-update. Dit keer: de honderd invloedrijkste mensen in AI, een tool waarmee je kunt liplezen, en hoe realistisch zijn AI-scenes in films eigenlijk?
Mocht je het gemist hebben..
Time lanceerde deze week voor de tweede keer een lijst met de honderd meest invloedrijke mensen in AI, Time AI/100, waarop een paar prominente namen schitteren door afwezigheid. Geen Sam Altman (OpenAI) en ondanks zijn recente lancering van chatbot Grok ontbreekt ook van Elon Musk ieder spoor. Wél genoemd: actrice Scarlett Johansson en Bollywood-icoon Anil Kapoor - vanwege hun strijd tegen ongeautoriseerd gebruik van hun persoon in generatieve AI-tools. Hoewel sommigen het weglaten van Altman en Musk beschouwen als publiciteitsstunt, lijkt het medium een punt te maken: het debat over ethische grenzen van AI-gebruik is net zo belangrijk als de ontwikkeling van de technologie zelf.
Whittaker, Johansson en Kapoor zijn niet de enigen die genoemd worden vanwege hun ethische standpunten. Francesca Mani (15 jaar en daarmee de jongste op de lijst) werd genomineerd vanwege haar campagne tegen geseksualiseerde deepfakes, die ze begon nadat zij en haar vrienden zelf slachtoffer werden. Andere interessante namen: Sasha Luccioni, die een tool ontwikkelde die uitrekent hoeveel uitstoot AI-toepassingen veroorzaken, en Kauna Malgwi, die strijdt voor de rechten van de onderbetaalde arbeidskrachten die - uit ons zicht - onder erbarmelijke omstandigheden het handwerk doen dat nodig is om geavanceerde AI-modellen te trainen.
Wat verder opvalt: 91 van de 100 namen stonden vorig jaar nog niet op de lijst. Dat geeft volgens Time aan hoe snel het veld verandert. Het aantal vrouwen dit jaar is teruggelopen van 41 naar 30
Over de hype?
Ook in Gartners Hype Cycle for Emerging Technologies 2024 uiteraard aandacht voor AI. De theorie van het tech consultancybedrijf is dat innovaties vier fases doorlopen voordat ze gemeengoed worden - áls ze dat worden (zie afbeelding of lees hier meer). Generatieve AI is volgens het bedrijf over de piek van inflated expextations heen en gaat richting de derde fase: desillusie.
Recent onderzoek van Amerikaanse denktank RAND toont inderdaad aan dat 80% van de generatieve AI-projecten faalt. Eind 2025 zal 30% van de generatieve AI-projecten stopgezet zijn, voorspelde Gartner deze zomer bovendien. De oorzaken: slechte datakwaliteit, onvoldoende aandacht voor risico’s, te hoge kosten, onduidelijkheid over de toegevoegde waarde of te veel focus op de shiny new thing en te weinig op de daadwerkelijke behoeften van gebruikers. Dat generatieve AI over de hype is, blijkt ook op de beurzen, die onlangs flink daalden doordat beleggers plots vreesden dat hun verwachtingen van AI misschien toch wat opgeblazen waren.
Dit betekent niet dat generatieve AI game over is. De modellen achter generatieve AI worden snel groter (meer parameters) en daardoor beter. Ook blijken ze soms opvallend goed in taken waarvoor ze niet getraind zijn, zoals ‘redeneren’. OpenAI lanceerde vrijdag bovendien model o1, het eerste dat wel getraind is om denkstappen te doorlopen. (Meer daarover onder andere hier).
Maar met het afnemen van de GenAI-hype, gaan bedrijven op zoek naar realistischere strategieën, waarin modellen mensen niet vervangen maar ondersteunen. Ook is er steeds meer focus op het trainen van personeel in AI-wijsheid en zijn kleinere taalmodellen in opkomst, zoals GPT-4o Mini. Die wordt voor een specifieke taak getraind op minder data en is daardoor goedkoper, energiezuiniger en efficiënter.
Ondertussen voorspelt Gartner ook een aantal technologische trends die aan het begin van de cyclus staan, zoals Large Action Models (die complexe taken uitvoeren, zoals het boeken van vakanties) en Machine Costumers (die bijvoorbeeld automatisch boodschappen bestellen als een product in je koelkast op is). Gartner heeft er overigens vaak naast gezeten en mistte bijvoorbeeld de opkomst van WiFi, GPS-chips en de App Store. Garantie tot aan de deur.
Lezen, luisteren, kijken..
..als je vijf minuten hebt:
We moesten ons grote zorgen maken om de invloed van AI op het grote verkiezingsjaar, waarin meer dan de helft van de wereldbevolking naar de stembus mocht. Nu het einde van het jaar langzaam in zicht komt, maakt MIT Technology Review de balans op. Conclusie: we mogen ons wel wat minder zorgen maken over de invloed van AI en wat meer over andere bedreigingen voor de democratie.
Complotdenkers zijn niet makkelijk op andere gedachten te brengen, weten we uit onderzoek. Een nieuwe studie laat zien dat chatbots daar verrassend genoeg wel in slagen. Na een gesprekje met een bot waren de 2000 deelnemers gemiddeld 20% minder overtuigd van complotten.
The Economist biedt in haar nieuwsapp Espresso AI-powered vertalingen en samenvattingen van nieuwsitems naar het Mandarijn, Duits, Spaans en Frans. Wereldwijd gratis voor studenten.
Particle News wil nog verder gaan en onder meer nieuws uit vele internationale media samenvatten onder vermelding van de originele bron. Je kunt als gebruiker vragen stellen of nieuws laten voorlezen - desgewenst op kinderniveau of in Gen-Z-taal. Vooralsnog is de app in betaversie. Als je benieuwd bent in hoeverre de verwachtingen worden waargemaakt: aanmelden op de wachtlijst kan hier.
En verder beschrijf Mashable wat big tech ons niet vertelt over uitstoot. “Not a single company that offers AI tools provides energy usage and carbon footprint information.”
..als je iets langer hebt:
Bloombergs podcast OpenAI Story maakt volgens de Volkskrant één ding duidelijk: “Wie Sam Altman beter leert kennen, moet wel steeds banger worden voor de kracht van OpenAI.”
Van Iron Man en Mission Impossible tot Ex Machina: AI steelt al decennia de show in Hollywood. Maar hoe dichtbij de werkelijkheid zijn dat soort verfilmingen? Business Insider zoomt in op negen bekende films en series.
In een vierdelige blogserie onderzoekt AI Media Observatory wat de AI-Act betekent voor de media, met onder meer aandacht voor de machtsbalans tussen mediaorganisaties en techreuzen en responsible AI-initiatieven.
Mediapunt Vlaanderen onderzocht hoe Nederlandse en Belgische journalisten AI inzetten en beschrijft drie typen journalisten en nieuwsgebruikers.
Tooltips tot slot
Met ChatGPT maak je tegenwoordig ook powerpointpresentaties - en wel zo.
Ook voor het maken van mindmaps is een tool: Popai.pro. (Klik links op ‘more’ en dan op ‘flowcharts’).
Heb je een video waarin iemand niet te verstaan is? Read Their Lips van Symphonic Labs kan liplezen.
Met ChatHub kun je je prompt in één keer invoeren in o.a. ChatGPT, Claude en Gemini en de antwoorden vergelijken.
Dat was hem weer, tot over twee weken. Bij tips of ideeën: mail me! (ngoutier@villamedia.nl)
