Potentiële politieke (en andere) blunders, rechtstreeks in je inbox
Iets maken, dat delen met de wereld en feedback verwerken in het uiteindelijke product. In de softwarewereld is dat heel gewoon. In de journalistiek… not so much. In deze nieuwsbrief lees je over de potentie van het zogenoemde 'open-source journalism' en pak je tegelijk een tool mee die je op de hoogte stelt van (kleine) veranderingen op websites.
Online blunders opsporen met Versionista
Een kleine wijziging op een website kan in principe al leiden tot groot nieuws. Bijvoorbeeld wanneer een IT'er of webredacteur net iets te vroeg een link naar dan nog geheime stukken online zwiert. Zo'n blunder gaat vaak onopgemerkt voorbij, omdat niemand tijd heeft dagelijks alle losse pagina's van álle mogelijke interessante websites na te lopen op veranderingen. Gelukkig hoeft dat ook niet. De gratis tool Versionista doet dat namelijk voor je. Op Versionista.com voer je adressen in van websites die je wilt volgen, waarna de tool ze dagelijks automatisch checkt op veranderingen. Wijziging gevonden? Dan ontvang je daar netjes bericht van. In deze video laat ik je zien hoe Versionista werkt.
Boektip: Is het internet nog te redden?
Toen het internet in de jaren 1990 steeds meer beschikbaar werd voor het grote publiek, moet de Duitse filosoof Jürgen Habermas zich in zijn handen hebben gewreven. Al in 1962 schreef hij in zijn boek De structuurverandering van het publieke domein over het ideaal van een samenleving waarin iedereen vrij was, zonder machtsverhoudingen.
In de offline wereld werd die machtsvrije samenleving in de negentiende en twintigste eeuw steeds onmogelijker door de invloed van de politiek en media. Het internet bood in principe een herkansing. Maar ook die utopie lijkt al een tijdje dood. Of valt hij misschien toch te reanimeren?
In zijn boek Datadictatuur onderzoekt journalist Jan Kuitenbrouwer die vraag. Hoe heeft het internet – dat bedoeld was als vrijplaats – zo kunnen afglijden? Kunnen we daar nog iets aan veranderen? En zo ja, hoé dan? Datadictatuur is een interessant pamflet met een belangrijke conclusie: willen we het internet onafhankelijk, betrouwbaar en veilig maken, dan moeten we nú actie ondernemen.
Open-source journalistiek
Microsoft deed vorige week iets bijzonders. De software-reus besloot 60.000 van zijn patenten zomaar weg te geven. Voor nop! Softwaremakers kunnen die patenten gebruiken om nieuwe producten te bouwen of om bestaande producten verder te ontwikkelen. Open-source wordt die manier van werken genoemd. En het is in de software-wereld heel gebruikelijk.
Van dat vrij delen van informatie en het daarop voortbouwen, daar kan de journalistiek nog wat van leren. Dat vond de Amerikaanse journalist Andrew Leonard van Salon.com ook toen hij in 1999 de term 'open-source journalism' bedacht. Leonard beschreef in een artikel een samenwerking tussen het techblog Slashdot en een auteur van Jane's Intelligence Review. Die laatste vroeg lezers van Slashdot feedback te geven op een verhaal over cyberterrorisme. Die feedback gebruikte hij om zijn verhaal te herschrijven.
Dat soort collaboraties tussen journalisten en publiek zien we twintig jaar later nog steeds weinig. In eigen land is De Correspondent zo'n beetje het enige publieksmedium dat actief inzet op de wijsheid van de lezer. Voor de rest is het bij grote media grotendeels stil, afgezien van de verplichte (en vaak overbodige) voxpopjes.
En dat terwijl open-source journalism veel kan bieden. Eén voorbeeld is The tax gap van The Guardian. De Britse krant zette een serie onderzoeksverhalen over belastingontduiking van grote Amerikaanse bedrijven op één centraal blog, met de vraag aan het publiek om bij te dragen. Dat leverde talloze reacties, tips en een aantal klokkenluiders op. Hun kennis werd ingezet om oude verhalen te updaten en nieuwe verhalen te schrijven.
Een perfecte samenwerking, noemt Guardian-hoofdredacteur Alan Rusbridger het. En de toekomst. “Journalists are not the only experts in the world.”
Deze artikelen vielen me onlangs ook nog op:
Hoe benutten media nieuwe technologie? Die vraag staat centraal bij de tentoonstelling The New Newsroom, die tot 11 november te zien is bij MU in Eindhoven
Je kon erop wachten: nadat Google afgelopen zomer al een Nederlandse variant van zijn spraakgestuurde hulp Assistant lanceerde, zijn er nu ook Google-speakers die Nederlands kunnen te koop
Villamedia-hoofdredacteur Dolf Rogmans vroeg het zich in december al af: Gaat een eigen cryptomunt de journalistiek helpen? Het antwoord: nee. Civil flopte deze week hard bij de aftrap
Wil je lokale media een impuls geven, dan moet je de Mediawet afschaffen betoogt Piet Bakker, voormalig lector Crossmediale Journalistiek bij de Hogeschool Utrecht
Print achter je laten en alleen online verder gaan klinkt als een goed idee. Maar het is niet allemaal rozengeur en maneschijn, merkte de Britse krant The Independent, dat bij de omschakeling veel lezers verloor
We zijn zo gewend aan internet dat we er vaak niet bij stil staan dat het ook wel eens kapot zou kunnen gaan (al is daar veel voor nodig). NRC dook in het rampscenario