Nooit meer een digitale vergadering notuleren, dankzij AI

Heb je ook zo’n hekel aan het notuleren van vergaderingen? Dan heb ik goed nieuws voor je, want er is een AI-tool die dat voor je kan doen (althans, bij digitale vergaderingen). Welke dat is, vertel ik je in deze nieuwsbrief. Met daarnaast in deze nieuwsbrief ook een heel tof stukje digitale krantenkunst voor aan de muur, een gratis (en goede) transcriptietool en de doorbraak van stemklonen (en een waarschuwing daarbij). Veel leesplezier.

Fan van de gekloonde stem (maar...)

‘Ja, dag Barack, dag Adele. Mijn naam is Pieter Klok. En ik heb dit helemaal nooit gezegd.’

‘Nee, want dat was ik. Simoon Hermus. Dankzij kunstmatige intelligentie heb ik Barack, Adele en Pieter in mijn broekzak.’

Ze klinken aardig overtuigend, de stemklonen die de Volkskrant onlangs liet maken van de voormalige Amerikaanse president Barack Obama, zangeres Adele en hoofdredacteur Pieter Klok. Als ‘haakje’ bij een artikel over gekloonde stemmen, voeren de drie een kort gesprek met elkaar, in het Nederlands. Vrijwel meteen wordt duidelijk dat ze niet écht met elkaar praten, maar dat het een computer is die je hoort.

Die computer kan Barack, Adele en Pieter Klok alles laten zeggen wat degene die achter de knoppen zit wil. Hij of zij hoeft alleen maar zinnen of woorden in te typen. En de kunstmatige intelligentie (AI) doet de rest. De AI heeft daarvoor eerst een berg audio van de sprekers geanalyseerd en heeft geleerd hoe de eigenaren van die stemmen spreken. Aan de hand van die informatie bootst de AI de stemmen na.

Zulke stemklonen zijn niet nieuw. Een paar jaar terug liet ik mijn eigen stem ook al klonen, eerst in het Engels en daarna in het Nederlands. Maar waar de mijne nog wankel was, beginnen de robotstemmen inmiddels erg goed te worden. En dat levert aardige toepassingen op. Ook voor de journalistiek.

Zo zou Volkskrant-hoofdredacteur Pieter Klok zijn eigen podcast kunnen laten inspreken door zijn stemkloon. Al kan die dan niet – zoals een persoon in een echt gesprek – afwijken van een script. Bij NRC laten ze sinds een paar maanden gekloonde stemmen van redacteuren verhalen voorlezen op de website. De stemmen klinken warmer dan de standaard robotstemmen en ze zijn herkenbaar voor de lezer. En ze werken goed: de hond van een van de redacteuren die zijn stem liet klonen, slaat ook aan op de nepstem.

In Hollywood zijn ze ook fan van de gekloonde stem. Daar gebruiken ze stemklonen onder andere om films en series na te synchroniseren in andere talen. Met dezelfde techniek kunnen stemacteurs straks ook na hun dood nog verder ‘spelen’ in series en films. James Earl Jones, die wereldberoemd werd als de stem van Star Wars-slechterik Darth Vader, verkocht al zo’n licentie op zijn stem.

Maar de opkomst van stemklonen leidt in Hollywood wel tot de angst dat stemacteurs in de toekomst vervangen gaan worden door hun eigen stemklonen. Die angst lijkt ook reëel, nu blijkt dat van acteurs steeds vaker verwacht wordt dat ze de rechten op hun stem overdragen. Het is een van de redenen dat de Amerikaanse filmwereld nu plat ligt door stakingen.

In Nederland speelt de discussie over het overdragen van rechten op stemmen nog niet. Wij zijn doorgaans ook wat netter dan de Amerikanen, wat dit soort zaken betreft. Maar de manier waarop media-organisaties zich de afgelopen decennia steeds meer rechten van freelancers zijn gaan toe-eigenen, mag wel als een waarschuwing gelden. Hoewel gekloonde stemmen heel nuttig kunnen zijn in ons vak, is vinger aan de pols houden wel een goed idee. Want eenmaal weggetekende rechten, krijg je niet zomaar weer terug!

Deze tool vat je videovergaderingen voor je samen

Notuleren bij vergaderingen is niemands hobby. Toch is een overzicht met gemaakte afspraken of een samenvatting van een gesprek vaak nuttig. Sinds kort gebruik ik bij belangrijke digitale besprekingen Fireflies. Dat is een tool die automatisch het gesprek voor me samenvat. Zodat ik dat niet zelf hoef te doen. In de video hierboven vertel ik je hoe Fireflies werkt.

Mini-Tooltip

Wil je je opgenomen interviews laten transcriberen, zónder daar de knip voor te hoeven trekken en heb je Word op je computer staan? Klik dan in Word op ‘Start’, klik op het pijltje onder ‘Dicteren’ en kies ‘Transcriberen’. Upload een bestand (dat mag maximaal 300mb groot zijn), even wachten en klaar.

De krant als kunst aan de muur

Google-medewerker Max Braun bouwde in 2019 iets tofs: een gigantisch e-inktscherm voor aan de muur, dat iedere dag de voorpagina van The New York Times laat zien. Media-ondernemer Alexander Klöpping was daar zo gecharmeerd van, dat hij zelf óók zo’n kunstwerk/scherm in elkaar zette én daar ook meteen een bedrijf van maakte. De schermen die Klöpping verkoopt met zijn Project E Ink zijn met een prijs van 2783 euro niet goedkoop. Maar ze zijn wel een beeldschone (en dagelijks veranderende) ode aan de krantenjournalistiek. Ik zou dit wel thuis of op de redactie willen hebben hangen.

Ook de moeite waard:

• Google lanceerde onlangs zijn eigen chatbot met kunstmatige intelligentie: Bard. En die is vooral heel goed in fantaseren

• Voor het zomernummer van Villamedia interviewden we drie makers over de invloed van AI op de journalistieke praktijk: Nele Goutier, Roos van de Leemkolk en Aafke Eppinga

• De digitale nieuwslezer is in opkomst in India

• Google voert tests uit met AI die nieuwsartikelen kan schrijven en zocht daarvoor contact met gerenommeerde Amerikaanse kranten

• Nu Twitter (ik weiger het nog even X te noemen) in verval is, zoeken een hoop collega’s naar een alternatief. Volgens onze eigen Rutger is Threads een goede kandidaat

• Nog even over die naamsverandering van Twitter naar X, want dat was me toch wel een lesje ‘je merk bij het vuilnis zetten’

• Deepfakes herkennen? Dat doe je door naar de bloedsomloop van de sprekers te kijken

• Organisaties die persoonsgegevens verwerken moeten daar verantwoording over afleggen, aldus de Autoriteit Persoonsgegevens