Nieuwsbrief over het vak: nepnieuws beheerst het debat
Al is de waarheid nog zo snel, nepnieuws achterhaalt het wel. Zowel in Nederland, Europa als daarbuiten dreigt het gevaar dat de strijd tegen nepnieuws uitmondt in het beperken van de persvrijheid. Vandaar een nieuwsbrief met een zorgelijk ondertoontje, maar ook weer met een interessante discussie over constructieve journalistiek.
We beginnen met goed nieuws over nepnieuws
Naarmate meer mensen zich zorgen maken over desinformatie, neemt de waardering voor betrouwbare informatie toe, schrijft Frits van Exter in zijn column De Mores. Dat is dus goed nieuws. De journalistiek kan daar haar voordeel mee doen op voorwaarde dat zij zich nog duidelijker onderscheidt in betrouwbaarheid en relevantie. Van Exter: Als we niet uitkijken wordt de journalistiek nog een respectabel beroep.
Zolang de overheid maar op gepaste afstand blijft
De advocaten Jens van den Brink en Emiel Jurjens zetten de bezwaren tegen de anti fake news campagne van de EU nog eens op een rij. Hun advies: overheid blijf ver, ver weg bij het beoordelen van het werk van journalisten. Vanzelfsprekend is dat niet, want de website EU versus Disinfo wordt betaald door de EU en meet zich een oordeel aan over het werk van journalisten. Daarmee wordt de discussie over nepnieuws ernstig vervuild.
We gaan door met de aanbevelingen tegen nepnieuws
Een onafhankelijke EU-Expertgroep adviseerde de Europese Commissie over de aanpak van desinformatie. De experts komen met een tien stappen plan. Wat de deskundigen goed doen, is de social media-bedrijven aanspreken op hun verantwoordelijkheid zonder meteen met wetten of straffen te komen. Te lang hebben Facebook en consorten naar anderen gewezen als er kritiek was op hun platform. Ze moeten gewoonweg aan de bak. Lees hier over de aanbevelingen van de experts.
Wat het is een probleem, al die onzin op het web
Is nepnieuws een probleem? Ja, dat is het. Roddels en berichten met leugens erin verspreiden zich op sociale media sneller dan nieuwtjes die wél op feiten gestoeld zijn. Dat concluderen Amerikaanse wetenschappers, die de verspreiding van in totaal 126 duizend berichten volgden die in de afgelopen 11 jaar rondgingen op Twitter. Het onderstreept nog maar eens het belang van de aanbevelingen van de experts. Betrouwbaar nieuws als tegenwicht tegen onzin blijkt onvoldoende te werken.
Lees ook over de discussie over nepnieuws:
- Journalisten geven 7500 websites een betrouwbaarheidslabel
- Een overzicht van maatregelen tegen desinformatie wereldwijd
Constructieve journalistiek, bestaat dat?
Allard Berends, hoofdredacteur van Omroep Flevoland, en Karel Smouter, docent journalistiek in Zwolle, discussiëren op Villamedia over constructieve journalistiek. Wat Berends betreft praten we over journalistiek als de code van Bordeaux wordt gevolgd. Smouter vindt dat een beperkte benadering. Alle goede journalistiek is activistisch, meent hij. Lees en oordeel zelf.
Toch kan de overheid journalisten helpen
Maar dan niet met regels rond nepnieuws, wel door veilige werkomstandigheden voor journalisten te garanderen. De NVJ bracht deze week bij de tweede Kamer twee zaken onder de aandacht. De overheid moet veel actiever optreden bij bedreigingen tegen journalisten. En de nieuwe privacywet, AVG, moet niet doorschieten in het beschermen van het publiek en het werk van journalisten niet onnodig bemoeilijken. Belangrijk om even te lezen.
Als laatste voor deze week nog twee leestips:
- Hoe beter het met de economie gaat des te minder journalisten er over schrijven
- De Tegels worden bijna weer uitgereikt. De genomineerden zijn inmiddels bekend
Een goed weekeinde. Je bent weer helemaal bij over je vak.
PS: een laatste luistertip. Frederique de Jong vertelt aan de mannen van De Pegel dat leven van alleen freelance journalistiek vandaag de dag nauwelijks mogelijk is. Maar niet getreurd, zij zelf vaart er wel bij.
