Nepvideo’s bestrijden met… de techniek achter nepvideo’s!
Knappe koppen die techniek ontwikkelen om getrukeerde deepfake-video’s te herkennen, een tool die automatisch achtergrondstukken bij politiek nieuws geeft én een plugin die helpt je browser snel te houden. Je leest erover in deze nieuwsbrief.
De strijd tegen nepvideo’s
Het gemak waarmee internetters vorig jaar lieten zien hoe ze gezichten van Hollywood-actrices in pornofilms konden monteren, veroorzaakte schokgolven op het web. Want de kans op ander misbruik van dezelfde techniek – waarbij je bijvoorbeeld staatshoofden woorden in de mond legt – is niet eens zo ver gezocht.
Allemaal de schuld van kunstmatige intelligentie en neurale netwerken. Want dat zijn de technieken achter deze zogenoemde ‘deepfakes’. Softwaremodellen (ze worden GANs genoemd: generative adversarial models) bestuderen foto’s en video’s van gezichten en gebruiken de opgedane kennis om nieuwe beelden in elkaar te sleutelen.
Niet alleen internetters stortten zich de afgelopen jaren op die techniek. Zo bouwde de Universiteit van Amsterdam (UvA) software waarmee internetters het gezicht van de Amerikaanse president Donald Trump kunnen ‘besturen’ door een video van zichzelf te uploaden (ik probeerde dat zelf ook even).
Waarom een universiteit zo’n programma maakt? Om te leren hoe GANs werken. Want wanneer je programma’s kunt leren overtuigende deepfakes te maken, kun je ze ook leren diezelfde deepfakes te herkennen. Zo’n ‘deepfake-herkenner’ zit al in de pijplijn. Volgens de huidige planning lanceren de UvA en spin-offbedrijf 3Duniversum hem begin april. Verdachte video gevonden? Even uploaden en je krijgt uitsluitsel over de echtheid ervan.
Voor journalisten zijn zulke tools welkome bondgenoten. Want het beoordelen van beelden op echtheid gaat in het heetst van de journalistieke strijd nogal eens mis. Na de dodelijke aanslag in Utrecht op maandag 18 maart nog, toen de Turkse televisiezender 24 TV de Duitse YouTuber Drachenlord tot dader bestempelde.
Willen we als journalisten straks niet dezelfde fouten maken met deepfake-video’s, dan kunnen we niet zonder de hulp van kunstmatige intelligentie.
Geheugen vrijmaken met The Great Suspender
Tijdens het researchen veel tabbladen open hebben staan is handig, maar kan je computer wel onnodig traag maken. The Great Suspender, een gratis plugin voor de browser Google Chrome, schoont je geheugen op door automatisch tabbladen die je niet actief gebruikt leeg te maken. The Great Suspender laat je tabblad zelf wél staan én onthoudt welke site je erop aan het bekijken was. Zodat je de website met één muisklik weer terug kunt halen. In de video hierboven zie je hoe dat werkt.
Rechtstreeks de bron erbij
Soms kom je een tool tegen waarvan je je afvraagt waarom hij niet eerder is bedacht. De plugin Voordat het nieuws was is er zo een. Het kleine programmaatje dat een paar weken terug werd gelanceerd harkt automatisch de achtergrond bij politiek nieuws bij elkaar. Zodat lezers – als ze dat willen – rechtstreeks inzage krijgen in de bronnen achter een politiek nieuwsbericht.
Een simpel en doeltreffend idee, wat als het aan mij ligt nog veel verder uitgebouwd mag worden. Voordat het nieuws was gebruikt op dit moment namelijk alleen nog gegevens uit databases van de Open State Foundation. Maar op internet zijn talloze andere openbare databases te vinden die in principe prima gekoppeld kunnen worden. Die van het CBS bijvoorbeeld, of Overheid.nl. Of de openbare database van de RDW. Hup transparantie!
Deze artikelen zijn ook nog de moeite waard:
De journalistieke game Ethics: A Journalist’s Way leert spelers dat iedereen tevreden houden en je ethische kompas volgen niet bepaald samen gaan
Bij immersieve journalistiek draait het om meer dan de techniek. Interactie, het verhaal en de rol van de gebruiker zijn ook erg belangrijk
De Canadese nieuwssite Taproot Edmonton zet vol in op lezersparticipatie. Lezers mogen de onderwerpen voor de site bepalen én schrijven zelf mee
Ruim 1300 websites in Nederland volgen hun bezoekers zonder dat ze daar toestemming voor hebben. Mooi onderzoek van de NOS
5 procent van de Nederlandse huishoudens maakt inmiddels gebruik van een slimme stemassistent. En over een half jaar is dat bijna twee keer zoveel, volgens onderzoek van Kantar TNS
Iedere gemeente zijn eigen artikel met daarin de lokale uitslag van de Provinciale Statenverkiezingen. De NOS liet die artikelen optikken. Door een robotjournalist