Dit zijn de vier AI-banen die je in de media kan verwachten
Na een lange zomer praat ik eindelijk weer je bij over de belangrijkste AI-updates, want oh oh oh.. wat is er veel gebeurd! Daarom extra veel lees-, kijk-, luister en tooltips.
Maar eerst even dit..
De tickets voor JOURN-AI zijn nu beschikbaar (en nog gratis ook)
Op de conferentie van Villamedia en de NVJ over AI speeddate je met AI-experts, ontdek je hoe je tools kunt beoordelen, speel je de AI-Bullshit Bingo en luister je naar inspirerende voorbeelden van collega-journalisten (14 oktober, 16.00 – 21.00 in Nieuwspoort, Den Haag).
Aanmelden is helemaal gratis en voor diner zorgen wij. Er zijn honderd plekken, dus wacht niet te lang! Als je een vraag hebt voor één van de AI-experts, kun je die alvast naar mij mailen (ngoutier@villamedia.nl), dan reserveer ik een speeddate-plekje voor je.
Concurrentie op de plaatjesmarkt
Ideogram lanceerde deze week versie 2.0 van haar image generator. Het bedrijf hoopt zich te onderscheiden van concurrenten als Dall-E en Stable Diffusion doordat het goed is in tekst op afbeeldingen. Denk: letters op verjaardagstaarten of een graffitiboodschap op een muur. Andere tools hebben vaak nog moeite om stijl en lettertype goed te krijgen. Je kunt met Ideogram gratis maximaal veertig afbeeldingen per dag genereren.
Ook Elon Musk lanceerde onlangs een nieuwe beeldgenerator, Grok 2, die vergeleken met andere tools opvallend weinig ethische richtlijnen kent. Van Obama die Biden neersteekt (lachend) tot een cokesnuivende Bill Gates: geen probleem voor Grok.
En ook met plaatjesmaker Gemini kunnen de eerste gebruikers vanaf komende dagen weer afbeeldingen van mensen genereren. Die optie was sinds februari niet beschikbaar, omdat de tool vreemde dingen opleverde, zoals de Amerikaanse founding fathers en Nazi’s met donkere huidskleur. De ‘enkele weken’ die het bedrijf zei nodig te hebben om verbeteringen door te voeren, werden uiteindelijk een half jaar. Een tegenvaller voor Google, die er al langer niet in slaagt om de snelle ontwikkelingen van concurrenten bij te benen. Overigens zal Gemini in eerste instantie alleen werken voor betalende klanten, en alleen met Engelstalige prompts. Google dek zichzelf vast in: ‘Net als iedere generatieve tool, zal ook Gemini fouten maken.’
Smaad
De Duitse journalist Martin Bernklau was benieuwd wat chatbot Co-Pilot eigenlijk over hem te melden had, vertelt hij in een televisie-interview met de Duitse zender SWR. Dat bleek niet mals. Een veroordeeld kindermisbruiker, psychiatrisch vluchteling en oplichter, zo beschreef Co-pilot de journalist. Het enige punt: hier klopt niks van. Bernklau is weliswaar vaak in de rechtbank te vinden geweest – alleen niet als verdachte, maar als misdaadverslaggever. Een typisch geval van: chatbots berekenen wat plausibel is, niet per se wat waar is.
Bernklau diende een aanklacht in wegens smaad, die de rechtbank afwees met als reden dat er geen dader aangewezen kan worden. En Microsoft dan? Die heeft haar verantwoordelijkheid afgekocht in de gebruiksvoorwaarden. Daarin staat dat het bedrijf niet verantwoordelijk is voor wat Co-Pilot dan ook uitkraamt.
Wat je wel kunt doen als chatbots (schadelijke) onzin over je verspreiden, is nog niet zo duidelijk. De kersverse Europese AI-wet vereist o.a. transparantie van chatbotbedrijven en stelt een klachtenprocedure verplicht. Maar wat iemand als Bernklau daarmee opschiet, moet nog blijken.
‘Mogelijk kun je in dit soort gevallen een beroep doen op het recht op vergetelheid’, oppert Corien Prins, hoogleraar Recht en Informatisering aan de Universiteit Tilburg, tegenover de NOS. ‘In de AVG staat dat mensen in bepaalde gevallen het recht hebben op het verwijderen van gegevens.’ Bernklau zet zijn strijd voort.
Awards voor AI
De nominaties voor Online News Association Awards 2024 laten zien dat AI een steeds grotere rol speelt in (onderzoeks)journalistiek. Finalisten zijn onder meer:
/ De BBC met They Call Us Meet. De omroep maakte een reconstructie van één van de meest dodelijke, Russische missies sinds het begin van de oorlog in Oekraïne. Met behulpt van gezichtsherkenningssoftware en ChatGPT doorzochten de journalisten sociale media. Een knap staaltje AI-powered onderzoeksjournalistiek.
/ Bloomberg werd genomineerd met twee onderzoeksjournalistieke projecten over bias in generatieve AI-tools: Stable Diffusion (met een mooie graphic als je tweederde van de pagina naar beneden scrollt) en ChatGPT. Specifiek focust Bloomberg in dit laatste onderzoek op de invloed van de chatbot als HR-afdelingen deze inzetten om sollicitaties te beoordelen. Pure discriminatie, zo blijkt.
/ STAT kreeg een nominatie voor de onthulling dat Amerikaanse verzekeringsmaatschappijen algoritmes gebruiken om ouderen en chronisch zieken zorg te ontzeggen. Ze gaan daarmee lijnrecht tegen doktersadvies in.
Op 20 september worden de winnaars bekend gemaakt.
Lezen, luisteren, kijken..
..als je vijf minuten hebt:
Worden we hyperintelligent als we AI in onze hersens pluggen? En kan dat überhaupt? In zijn rubriek Vraag het Vreekamp schijnt Laurens Vreekamp zijn licht op de kwestie. (Heb je ook een vraag? Mail hem op lvreekamp@villamedia.nl)
Voor de sportfanaten onder ons: New York Times analyseerde met computer vision hoe athleet Noah Lyles de 100 meter sprint won tijdens de Olympische Spelen. Innovatief werk en een mooie graphic (wel achter een paywall).
Heeft AI naast een 'brein' ook belichaming nodig? Wel als je het vraagt aan hoogleraar computationele intelligentie, Gusz Eiben, aldus de Volkskrant. Hij combineert de vakgebieden van AI, robotica én evolutie. Hoe dan? Hij programmeert slechts de basis, en laat het model (zowel ‘brein’ als ‘lichaam’) zich vervolgens in vele generaties zélf evolueren. Zo creëer je volgens Eiben pas echte intelligentie.
..als je iets langer hebt:
Benieuwd hoe je ook in de (nabije) toekomst je carrière in de media zeker stelt? Onderzoeker Nicholas Diakopoulous stelt dat 83% van de taken van verslaggevers en 76% van die van redacteuren efficiënter kunnen met AI. Dat betekent dat er heel wat gaat veranderen op de arbeidsmarkt. Wat de gevolgen voor je mediacarrière nu al zijn, analyseerde Diakopoulous aan de hand van vacatures in de VS. Zijn conclusie is dat er in de media vier typen AI-banen zijn: die van AI-ontwikkelaars, AI-gebruikers, AI-strategen en AI-verslaggevers. Een leestip voor wie zich van plan is zich bij te scholen.
Ook bezig met de toekomst is het AI in Journalism Futures Project van Open Society Foundation. Wereldwijd onderzochten duizend journalisten, academici en tech experts wat AI de journalistiek en maatschappij de komende vijf tot vijftien jaar zal brengen. Het leidde tot vijf potentiële toekomstscenario’s (zie afbeelding).
AI in Journalism Futures Inititial Report (Open Society Foundation) ‘SearchGPT, Gemini, Grok 2: aan welke tool heb je nu echt wat?’, vragen Joe van Burik en Ben van der Burg zich af in BNR Digitaal.
En nog ééntje om het af te leren: in de vijfdelige podcastserie AI and the Future of Audio onderzoekt Reuters wat AI kan betekenen voor o.a. lokale radiostations. Met sprekers van onder meer Czech Radio, Radio Télévision Suisse en het Mexicaanse Grupo Formula.
Tooltips tot slot
Met WeVerify kun je reversed image search doen op tegelijkertijd Google, Yandex én Baidu.
Wobby is een dataset speciaal gericht op de media, met als idee: datajournalistiek toegankelijk maken voor journalisten met weinig technische kennis. ‘In het Wobby-systeem kan je heel simpel vragen stellen in tekstvorm, zoals bij ChatGPT. AI doet de rest’, aldus oprichter Amra Dorjbayar tegen VRT. ‘Wobby doorzoekt data, maakt analyses en kan verschillende soorten grafieken automatisch genereren. Het is gemaakt voor journalisten die de technische dataskills mankeren maar wel de juiste, kritische mindset hebben.’
Moet je een factcheck doen? Handig om even te kijken wat anderen al geverifieerd hebben in de Google Factcheck Explorer.
En last but not least: de OSINT-tool Overpass Turbo, waarmee je heel gedetailleerd kunt zoeken naar fysieke plekken op kaarten. ‘Voorbeeld: vind alle onbewaakte spoorwegovergangen in een straal van 500 meter van een windmolen’, schrijft Jerry Vermanen op De Luie Journalist. ‘Overpass Turbo vraagt om een zoekopdracht in een hele specifieke taal, maar ChatGPT kan je daar goed mee helpen.’
Voor wie er geen genoeg van krijgt: op de Luie Journalist staan nog veel meer handige tooltips.
Heb je ideeën, tips of doe je zelf iets interessants met AI? Mail me op ngoutier@villamedia.nl
Fijn weekend en tot over twee weken!
