AI en media in 2025: Zes voorspellingen en tips
Het einde van het jaar is aangebroken en dat betekent: volop voorspellingen over 2025. Van het Stimuleringsfonds van de Journalistiek tot Nieman Lab en WayFinder, dit zijn zes verwachtingen en tips.
1. Content wordt vloeibaar
“In 2025 zullen we het nieuws niet langer simpelweg lezen – we praten er tegen en het praat terug”, voorspelt Nikita Roy (International Center for Journalists). “Nieuws transformeert van iets wat we passief consumeren naar iets wat we actief ervaren door voice-first AI die teksten verandert in conversaties en lezers in participanten.” Het is een van de voorspellingen van Nieman Journalism Lab, dat ieder jaar honderd journalisten vraagt om hun voorspelling voor de nabije toekomst van de media.
In de serie De Voorspellers van het Stimuleringsfonds voor de Journalistiek voorspelt ook Janna Nieuwenhuis (Snackpaper) dat AI steeds meer ingebed zal worden in nieuwsapps, zodat gebruikers verhalen kunnen consumeren in de vorm die hen het meest aanspreekt: van beeld tot podcast.
Een medium dat nu al experimenteert met gepersonaliseerde vorm, is Time Magazine. Zo kun je in een recente longread lezen waarom Donald Trump verkozen is tot Person Of The Year 2024, maar desgewenst kun je het verhaal ook laten samenvatten of er vragen over stellen aan een chatbot – in schrift of spraak.
2. De wereld van online informatie zoeken verandert grondig
Generatieve AI betreden zoekmachines en dat kan veel invloed hebben op de media. In ChatGPT Search bijvoorbeeld typ je prompts zoals je gewend bent in ChatGPT, met als verschil dat de chatbot direct op het web kan zoeken. De output: een samenvatting van de gevonden online informatie, inclusief links naar de originele bron.
Potentieel handig voor de gebruiker, maar 73% van de antwoorden op nieuwsvragen bevat een onjuiste bronvermelding en in slechts 38% van de gevallen is de uitgever zichtbaar in AI-gegenereerde antwoorden, schrijft Ezra Eeman in WayFinder Review Preview Trend Report 24-25. Reden tot zorg bij nieuwsmedia, die vrezen traffic naar hun sites te verliezen. Ook accuraatheid blijft een probleem laat maandelijks terugkerend onderzoek van NewsGuard zien. Nu ChatGPT Search ook voor niet-betalende gebruikers toegankelijk is, zal de impact op het zoekklimaat toenemen.
3. Journalisten en makers zoeken manieren om zich onmisbaar te maken
Hoe blijven media relevant in tijden van AI? “Echt exclusieve informatie — primeurs — zal cruciaal zijn”, schrijft Gina Chua (Semafor) op Nieman Journalism Lab. “Slimme, unieke inzichten zullen moeilijk te repliceren zijn. Stem en persoonlijkheid kunnen lezers aantrekken en vasthouden. Het kan geen kwaad om opnieuw te overwegen wat een “verhaal” eigenlijk is. Live-evenementen [..] kunnen, althans voorlopig, niet door chatbots worden uitgevoerd. En een diepe betrokkenheid bij en kennis van de gemeenschap die je bedient, is een manier om hun loyaliteit te behouden.”
“Blijf je met creativiteit en verwondering onderscheiden”, voegt schrijver en journalist Frank Westerman daar aan toe. “Dat is misschien meer een opdracht dan een voorspelling.”
4. De opkomst van AI vereist nieuwe vaardigheden op redacties
In WayFinder Review Preview Trend Report 24-25 omschrijft Ezra Eeman (Directeur Strategie en Innovatie bij de NPO) de banenmarkt als een spectrum: aan de ene kant makers met emotionele intelligentie en verbeeldingskracht en aan de andere kant technisch geschoolde mensen die systemen ontwikkelen en data analyseren om AI maximaal te kunnen benutten. De meeste waarde hebben degenen die opereren in het midden, ‘waar menselijke intuïtie en de precisie van machines samenkomen’.
5. Tip: Bepaal op basis van onzekerheid en verwachte impact hoe je reageert op nieuwe AI-ontwikkelingen
Dan de grote vraag: hoe navigeer je als media-organisatie door het snel veranderende AI-landschap? Op welke trends moet je inspringen, welke kun je een tijdje aankijken en welke negeer je liever? Ezra Eeman raadt onderstaande figuur aan om dat te bepalen. Heeft een ontwikkeling lage potentiële impact en is hij onzeker? Hou hem in de gaten. Is de trend onzeker, maar is de potentiële impact groot? Ga op ontdekking. Is de trend vrij zeker en de verwachte impact groot? Kom in actie. Bij weinig potentiële impact én een grote onzekerheid, kun je een trend volgens Eeman links laten liggen.
6. Tip: Het moment om laagdrempelig te experimenteren is nu
“In 2025 en daarna zal AI alles veranderen wat we weten over deze industrie, van gebruikersgedrag tot businessmodellen”, voorspelt Marie Gilot (Craig Newmark Graduate School of Journalism). Haar tip: “Of je nu een journalist of journalistiekstudent bent, ga spelen met AI – heel vaak – nu het nog openbaar en goedkoop is. Dat blijft niet voor altijd zo. Nu is het moment om uit te proberen.”
Meer ontdekken?
In WayFinder Review Preview Trend Report 24-25 zoomt Ezra Eeman (directeur Strategie en Innovatie) niet alleen in op het nieuwe jaar – hij blikt ook terug en vat de belangrijkste trends van 2024 samen.
Ook interessant: Florent Daudens (Press Lead bij Hugging Face) bedacht iets slims om je wegwijs te maken door de honderd voorspellingen van Nieman Journalism Lab. Met behulp Natural Language Processing ordent hij de voorspellingen op thema. Zo zijn ook die over AI makkelijk te traceren. Spit ze vooral eens door.
Lezen, luisteren, kijken..
..als je vijf minuten hebt:
In de VS lopen inmiddels heel wat copyright-rechtszaken tegen AI-bedrijven. WIRED houdt ze allemaal bij in deze visualisatie.
Villamedia onderzoekt in de serie ‘Achter De Schermen - AI in de redactionele praktijk’ wat redacties nu precies doen met kunstmatige intelligentie. Lees hier aflevering 1 met Jörn Reuvers (RTV Drenthe) en aflevering 2 met Freep Staps (ANP).
Uit onderzoek blijkt dat de aard van desinformatie (nog) niet veel verandert door generatieve AI. WIRED hield een jaar lang bij welke politieke AI-gegenereerde content er wereldwijd werd gemaakt in 2024, het jaar waarin de helft van de wereldbevolking naar de stembus ging. Onderzoekers ontdekten dat het in 50% van de gevallen niet om misleidende content ging en dat de misinformatie die wél verspreid werd ook laagdrempelig en goedkoop te produceren is zonder AI.
Diensten als Apple Intelligence vatten nieuws samen in alerts, maar slaan daarbij de plank soms volledig mis. Wat betekent dit voor nieuwsorganisaties?, vraagt Chris Morran (Head of Editorial Innovation bij The Guardian) zich af.
Lees hier wat Financial Times leerde van de ontwikkeling van hun eigen generatieve AI-tool, ChatFT, die vragen van (een nu nog selecte groep) lezers beantwoordt op basis van het FT-archief.
Met Project Mariner kun je een AI-agent in je browser aan het werk zetten. Deze video laat bijvoorbeeld zien hoe je een hele rits contactgegevens kunt laten opzoeken met een simpele prompt. De tool is momenteel in testfase en nu nog traag, maar dit soort toepassingen kunnen de manier waarop we het internet gebruiken wel eens fundamenteel en blijvend veranderen. Google lanceerde nog een reeks andere prototypen van AI-agents die allemaal goed zijn in een specifieke taak (zoals vakanties boeken of programmeren) en naar verwachting in 2025 breder beschikbaar zullen zijn.
..als je iets langer hebt
De makers van de podcast Question Everything testten Pyrra: een tool die gesprekken in de krochten van sociale media doorzoekt om te voorspellen welke ideeën, sentimenten of complottheorieën het grote publiek zullen bereiken.
Hoe ver gaan AI-tools om hun doel te bereiken?, vroegen onderzoekers van Apollo Research zich af. Ze gaven zes verschillende chatbots de taak om het openbaar vervoer zo efficiënt mogelijk te laten werken. Wat blijkt? De bots zijn opvallend vaak bereid te liegen en bedriegen tegen hun menselijke opdrachtgever.
Ook Anthropic en Redwood Research doken in dit onderwerp, maar in een meer realistische setting. Terwijl de onderzoekers van Apollo Research de chatbots vertelden dat ze hun doel ‘koste wat het kost’ moesten bereiken, deden deze onderzoekers dit niet. Toch bleek ook hier dat het model (Claude Opus 3) geneigd is strategisch te misleiden als dat zijn doel ten goede komt. Dat laat zien dat het mogelijk moeilijker is dan gedacht om AI-modellen in lijn te brengen met menselijke waarden.
Hier kijk je alle sessies van JournalismAI Festival 2024 integraal terug. Van AI voor klimaatberichtgeving en tools voor factchecks tot de mogelijkheden van interactive storytelling en personalisering met AI.
Hoe handig of riskant zijn voice clones? Journalist Evan Ratcliff creëert er een voor hemzelf en laat die in de zesdelige podcastserie Shell Game in gesprek gaan met scammers, collega’s, andere AI-systemen en zelfs zijn therapeut om te ontdekken wat er gebeurt.
Tooltips tot slot
Prompts moeten vaak behoorlijk gedetailleerd en specifiek zijn. Deze chatbot helpt je op weg.
Misschien wel het grootste trendwoord van de afgelopen tijd: AI-agent - heel simpel gezegd slimme programma’s die zelfstandig taken kunnen uitvoeren. Wil je er zelf eens mee experimenteren? Probeer dan de tool AgentGPT eens.
Ga je liever in Python aan de slag? Kijk dan bijvoorbeeld eens naar de tutorial van LangChain.
Vanwege de feestdagen zit de volgende nieuwsbrief op 18 januari in je inbox. Heb je in de tussentijd tips, vragen of ideeën? Mail me! (Ngoutier@Villamedia.nl) Fijne feestdagen!
